РЭКАМЕНДАЦЫІ ВУЧНЯМ
АДНОСІНЫ З СЯБРАМІ
- Пазнай лепш самога сябе. Знайдзі ў сабе цікавыя якасці - гэта дапаможа прыцягнуць да сябе аднагодкаў і захаваць аб'ектыўнае меркаванне аб іншых людзях.
- Развівай у сабе адчувальнасць і ўвагу да ўнутранага свету іншага чалавека. Імкніся пры гутарцы задаваць пытанні, якія цікавілі б твайго суразмоўцу.
- Памятай, кожны годны павагі, бо ён - чалавек. Стаўся да іншых так, як бы ты жадаў, каб ставіліся да цябе.
- Праяўляй цікавасць да іншага чалавека. Навучыся знаходзіць у ім добрае.
- Не заўважай дробныя недахопы таварыша. Ты ж таксама іх не пазбаўлены.
- Развівай уменне разумець гумар. Імкніся жартаваць, калі хтосьці іранізуе з нагоды тваёй знешнасці або паспяховасці.
- Умей выслухаць таварыша, вучыся весці дыялог, а не гаварыць маналогі.
- Вучыся думаць творча, займайся чым-небудзь цікавым - гэта прыцягвае да цябе іншых людзей.
- Калі ты губляеш сябра, падумай, можа быць, вы абодва змяніліся, выраслі, таму і растаецеся. Заўсёды можна знайсці новых сяброў. Толькі сапраўдныя сябры застануцца з табой на ўсё жыццё.
КОДЭКС ПАВОДЗІН У КАНФЛІКЦЕ
1. Дайце чалавеку "выпусціць пару" і тым самым знізіць напружанасць. Чалавек у агрэсіўным стане перапоўнены адмоўнымі эмоцыямі і не ў стане прымаць самастойныя рашэнні.
2. Паспрабуйце спакойна абмеркаваць прэтэнзіі, выказаць факты, не дакранаючыся эмоцый.
3. Збівайце агрэсію нечаканымі прыёмамі (папрасіце параду, зрабіце камплімент і інш.), неабходна пераключыць партнёра ў іншы стан, з адмоўнай эмоцыі - на дадатную.
4. Не давайце адмоўных ацэнак, а гаварыце аб сваіх пачуццях.
5. Паспрабуйце сфармуляваць жаданы канчатковы вынік і праблему, якая з'яўляецца перашкодай.
6. Прапануйце партнёру выказаць свае меркаванні па ўзніклай праблеме і свае варыянты рашэння. Пры гэтым нельга шукаць вінаватых і абыходзіцца адным варыянтам.
7. У любым выпадку дайце партнёру магчымасць захаваць свой твар, не закраніце асабістую годнасць, ацэнку давайце толькі ўчынкам.
8. Трымайцеся пазіцыі на роўных, нельга крычаць, бо вельмі часта людзі, што апынуліся ў пазіцыі "дзіцяці", схільныя саступаць, а потым канфлікт разгараецца з новай сілай.
9. Не бойцеся папрасіць прабачэння, калі адчуваеце сваю віну. Гэта абяззбройвае вашага партнёра і выклікае пачуццё павагі.
10. Нічога не трэба даказваць, таму што ў працэсе доказу чалавек адмоўна эмацыйна настроены, успрымае вас як ворага.
11. Замаўчыце першым. Маўчанне дапаможа вам спыніць сварку, дасягнуць эмацыйнага заспакаення, паніжэння напружанасці і загасіць узрушанасць партнёра.
12. Не характарызуйце эмацыйны стан апанента.
13. Гутарку неабходна весці, калі партнёр астыў. Пераможа не той, хто перакрычыць, а той, хто здолее прымусіць вытрымаць паўзу.
14. Незалежна ад выніку канфлікту імкніцеся не сапсаваць адносіны.
Як рыхтавацца да сачынення па мастацкім творы
1. Ніколі не пішы сачыненне напярэдадні яго здачы.
2. Рыхтуючыся да напісання сачынення, прачытай яшчэ раз назвы прапанаваных настаўнікам тэм і вызначыся з выбарам.
3. Прачытай тэкст і звярні ўвагу на яго асаблівасці з улікам абранай тэмы.
4. Выпішы цытаты з тэксту твора, якія табе спатрэбяцца пры напісанні сачынення.
5. Прачытай біяграфію аўтара, звярні ўвагу на яе дэталі. Яны могуць стаць падказкай да разумення галоўнай ідэі твора.
6. Выкарыстоўвай розныя выказванні і меркаванні іншых людзей пра твор для параўнальнага аналізу і вываду.
7. Не карыстайся рознымі шпаргалкамі па творы. Яны табе ні розуму, ні ведаў не дададуць.
8. Пішы шчыра, не бойся выказваць сваё меркаванне і стаўленне да твора.
9. Прачытай сваё сачыненне бацькам, выслухай іх меркаванне пра сваю працу.